Wachtend op mijn vlucht naar Schotland bedenk ik me hoe ik hier terecht ben gekomen. Wat begon als een vakantie in Edinburgh, zich voortzette als een uit de hand gelopen hobby, een passie en een eigen bedrijf, heeft me nu op een plek gebracht waar ik nooit over had durven dromen. Vandaag vlieg ik als Brand Ambassador voor the Glenrothes in Nederland naar de Glenrothes Distillery, waar ik alle ins en outs ga leren over het merk en haar range. Dit alles verzorgt door Maxxium Nederland!
Op steenworp afstand van grote namen zoals Glenfiddich, Macallan en the Balvenie ligt daar naast een klein kerkhof the Glenrothes Distillery. The Glenrothes is een niet al te bekende distillery. Waar bijvoorbeeld een Glenfiddich van wereldwijde bekendheid geniet, heeft niet iedereen gehoord van the Glenrothes. Dit geeft the Glenrothes juist een leuk extraatje: het voelt bijzonder om deze whisky te ontdekken. De Parel van de Speyside.
We verblijven in Rothes House, een landhuis op de Estate van Glenrothes, grenzend aan het naastgelegen kerkhof, op loopafstand van de distillery. Onze gastheer Sam geeft ons een warm welkom en heeft snel een lunch in elkaar gezet voor ons. Hij verteld wat leuke verhalen over de Estate, en dat alle whiskyflessen die in het huis te vinden zijn er staan voor consumptie. Dat laat ik me natuurlijk geen 2 keer vertellen, ik moet immers volledig bekend worden met het merk!
De volgende ochtend worden we opgehaald door Brand Education Manager Kat Robertson voor een zeer uitgebreide tour over de Estate van Glenrothes. We bezoeken een van de waterbronnen halverwege de heuvel en onderweg maken we verschillende stops voor een verhaal of een uitleg over de dingen die we passeren. Daarna gaan we terug naar de distillery waar we alles te zien en te horen krijgen over the Glenrothes. Zelfs de vragen waar ik bij andere distilleries nooit een antwoord op krijg worden hier beantwoord. Sterker nog, alles wat Kat niet wist noteerde ze om later te checken en de informatie na te sturen!
Whisky wordt gemaakt van maar 4 ingredienten: water, gerst, gist en tijd. Bij Glenrothes weten ze als geen ander hoe ze deze ingredienten optimaal kunnen benutten om de meest zachte en fruitige Single Malt Whisky van Schotland te produceren.
Het zachte water van diverse bronnen in de Speyside wordt gebruikt in alle aspecten van het productieproces. Van het mashen tot het afwateren van de spirit voor het in de vaten gaat.
De gerst wordt waar mogelijk gehaald uit de omgeving. Uiteraard wil men zo veel mogelijk lokale Schotse gerst gebruiken, maar dat wil het merendeel van de distilleries, dus ontkomen ze er niet aan gerst uit het hele Verenigd Koninkrijk te gebruiken. Kat verteld dat ze af en toe experimenteren met andere soorten gerst om te kijken of dat betere resultaten geeft. We krijgen een beetje malted barley te proeven. Peated tot onze verrassing! Ik ben benieuwd wat hiervan gemaakt gaat worden..
Bij de gist wordt het nog interessanter. Waar de meeste distilleerderijen droge distilleerdersgist gebruiken, gebruiken ze bij Glenrothes een levende gistsoort! Nu ben ik groot fan van de distilleerderijen waar ik dat eerder heb gezien, zoals bij Teeling in Ierland, maar ook bij Ardnamurchan in Schotland. Vloeibare gist werkt net iets anders dan droge gist. Je haalt een iets lager rendement van suiker omzetting in alcohol, maar je produceert er wel meer bijproducten mee die meer verschillende smaken met zich mee brengen. Zo wordt de spirit net wat complexer. Onderin de RVS Washbacks zit ook een leiding die de vloeistof iets afkoelt tijdens het fermenteren, zodat het proces iets langer duurt en er meer fruitige smaken kunnen ontstaan.
Met het ingrediënt “tijd” wordt heel veel gespeeld. Niet alleen legt Glenrothes nu meer de Focus op hun oudere expressies omdat ze vinden dat de whisky de juiste diepgang heeft vanaf 18 rijping. Ook nemen ze de tijd bij het destilleren. Door een langzame destillatie worden de stoffen die verdampen niet met een rotgang over de nek van de ketel gejaagd, maar vindt er zo veel mogelijk contact plaats met het koper van de ketel. Dit kopercontact zorgt dat de zware smaken deels nog uit de damp worden gefilterd voordat het in de Spiritsafe beland.
We vervolgen onze tour in een van de warehouses. Hier zijn voor ons een aantal vaten klaargelegd om open te maken en te leren over wat het hout doet met de whisky. We halen een beetje whisky uit de vaten, kijken en ruiken eraan om vervolgens te raden hoe oud we denken dat de whisky is en of het vat van Amerikaans of Europees eikenhout is. Al deze whiskies hebben een vrij herkenbare geur van rijp fruit, honing en amandelen. Alle whiskies op één na. Hier ruik ik een boeket in bloei staande wilde bloemen, bijna als een parfum. De honing is veranderd in heide honing, het fruit naar bijna overrijpe steenvruchten, de amandelen getransformeerd naar marsepein. Ik gok dat deze whisky rond de 20 jaar oud moet zijn, first fill Europees eikenhout. Bijna goed. Deze whisky is 36 jaar oud, gedestilleerd in 1987! Het vat is inderdaad Europese eik, maar is in feite een refill vat. Ik kon niet stoppen met ruiken, nog nooit heb ik zoiets in een whisky geroken. Ik begin te begrijpen wat men bedoeld met dat the Glenrothes een zekere gelaagdheid en elegantie krijgt wanneer je deze langer dan 18 jaar laat liggen..
Maar dat was nog niet eens het hoogtepunt van de tour! Kat nam ons mee naar een proefruimte, waar al 5 gevulde glaasjes per persoon op ons stonden te wachten. De ruimte staat vol met Glenrothes flessen, een aantal met hele oude vintage jaren op de etiketten. In de hoek staat een dummie-verpakking van de nieuwe 42 jaar oud.
Als start kregen we een glas New Make Spirit en een glas sherry. De New Make Spirit is al buitengewoon fruitig en zacht. De Sherry is van het sherryhuis die ook sherry produceert om de vaten van Glenrothes mee te kruiden. Ons 3e glas had de 18 jaar oud in zich, heerlijk volwassen, licht geparfumeerd, peer en gember kwamen me tegemoet. De 18 is absoluut een van mijn favorieten! In ons 4e glas zat de nieuwe 25 jaar oud. Deze verschilt iets van smaak ten opzichte van de nieuwe 25 jaar. Hoe weet ik dat? Omdat we die er direct naast kregen om te verschillen te proeven! De nieuwe 25 heeft meer tonen van rijpe steenvruchten, is nog iets zachter van smaak, maar blijft wel een aardige tijd transformeren op je smaakpallet.
Wat moet er dan in mijn 5e glas zitten? Is het een zeer decadente single cask? Of misschien toch.. The 42?
Toen Kat opstond en de dummie-verpakking van de 42 jaar oude Glenrothes pakte slaakte ik kreetjes van pure blijdschap. De oudste whisky die ik tot dan toe had geproefd was een 29 jaar oude graanwhisky. En nu een 42 jaar oude Glenrothes! Ongelofelijk! Een volle smaakvolle geparfumeerde lucht hing er in het glas. Rijpe abrikoos, kersen, honingraat, gesuikerde amandelen.. en het bleef maar doorgaan. In de mond verrassend zacht, tongstrelend, vanillesuiker, lychee en warme kaneelbroodjes. Wat een dag!
Nog helemaal in de wolken liep ik samen met Melody en een distillery exclusive 2004 Cellar Edition terug naar Rothes House. Halverwege het kerkhof draaide we ons om, en Melody zei: “jij bent de Brand Ambassador van deze prachtige Distillery, hoe trots ben je nu?”. Ik antwoorde: “Ik kan het niet geloven.”
