Highland Park, een whisky buiten de kaders van het vaste land van Schotland. Gedestilleerd in één van de twee distilleries op de Orkney Islands, omringt door heide gevulde glooiende heuvels, steile kliffen en woeste golven. Het karakter van dit eiland vertaald zich direct in alles wat Highland Park distillery op de markt zet.
De Orkney Islands liggen boven het noordelijkste puntje vaste land van het Verenigd Koninkrijk, ongeveer op dezelfde Noordergraad als Oslo. Vikingen op zoek naar nieuw land hadden als eerste voet aan de grond op Orkney. Na het veroverd te hebben bleven ze daar tot halverwege de 15e eeuw en 1 op de 3 bewoners van Orkney heeft nog Viking bloed door hun aderen stromen. Het is dus niet gek dat de Vikingen in het DNA geprint staan van Highland Park Distillery.
De whisky van Highland Park is zeer uniek te noemen. Door het gebruik van lokale turf van Hobbister Moor is er een smaak terug te vinden in hun whisky die in geen ander merk te vinden is: een rijke aromatische rooksmaak. Mocht je dus variatie zoeken tussen de medicinale rook smaak van Islay distilleries en de kampvuur rooksmaak van de Highland distilleries, dan is een fles Highland Park een perfecte aanvulling in je collectie.
Meer manieren om van te genieten
In een glas Highland Park vind je vaak een aantal smaken sterk terug: rijke aromatische turf, zijdezachte heidehoning en de frisheid van sinaasappel zest. Deze 3 smaken komen in zowat elke expressie van de range naar voren en zijn zeer mooi in balans. Dat komt mede omdat ze bij Highland Park als een van de weinige distilleries doen aan vat-harmonisatie. Dit werkt als volgt: Bij een nieuwe batch van een bepaalde expressie worden er door de Master Whisky Maker een aantal vaten geselecteerd. Deze vaten worden uitgekozen op smaken waarvan hij denkt dat die samen het dichtst in de buurt komen van de gekozen expressie om te bottelen. Normaal wordt de whisky uit de vaten gehaald, de whisky wordt gemengd, gefilterd en in de fles gegoten. Bij Highland Park doet men na het mengen van de whisky deze nog voor 2 tot 6 maanden in inactieve vaten zodat de smaken goed met elkaar kunnen mengen. Wat heeft dit voor zin? Denk aan het maken van een verse soep: wanneer je het direct na het maken opschept is het wel lekker, maar wanneer je een dag later nog een bord neemt is de soep nog beter omdat de smaken meer in harmonie zijn.
Deze 3 harmonieuze smaken passen goed in je glas om van te genieten, maar waar passen deze nog meer goed bij? Iemand die veel in de keuken terug te vinden is weet misschien al het antwoord! Deze smaken doen denken aan een mooi stukje BBQ vlees en vis! De rooksmaak van de verschillende te gebruiken houtsnippers en kolen, de heidehoning en sinaasappel zest van een mooie en frisse marinade. In theorie zou een Highland Park whisky ook uitstekend moeten werken met een mooi vers stuk vlees of vis, toch? Ik kan je vertellen dat dit in praktijk ook heel goed werkt. Sterker nog: de smaken van aromatische rook, heidehoning en sinaasappel zest zijn subtieler in de whisky dan als je ze direct toevoegt aan je gerecht, waardoor je meer proeft van het vlees zelf! En als bijkomend voordeel zijn er nog genoeg andere smaken te ontdekken in verschillende Highland Park expressies. Zo heeft de 15 jaar oud ook smaaktonen van verse ananas en crème brûlée en de 18 jaar oud de rijke smaak van kersen en chocolade. De enige manier waarop je erachter kunt komen of hoe dit werkt in je gerechten is om het zelf uit te proberen. Dus begin eens met een Highland Park 12 en een Dragon Legend om te zien wat dit met je gerecht doet. Experimenteer, leer en verras je geliefden.
Zo heb ik, soms alleen maar ook soms samen met de Highland Park Brand Ambassador Melody Reekers, een aantal experimenten mogen doen en mogen presenteren in samenwerking met o.a. Kaldenberg, Ruig en de Oesterput. Tegen de zomer van 2023 mocht ik met Kaldenberg Slager Simon in Sligro Den Haag Forepark in de proeftuin Dry Aged Entrecote promoten die 1 week vacuüm getrokken was met een doek die overgoten is met Highland Park 10. Daarbij gaven we klanten de mogelijkheid om zelf hun vlees en fles uit te zoeken, waarna ze het op de slagerij afdeling vacuüm trokken voor de klanten om deze mee naar huis te nemen. Hier werd erg enthousiast op gereageerd. Ook ik heb hiervan een stukje geproefd. De ziltigheid en malsheid van het vlees ging fantastisch met de zoete heidehoning en het zachte van de aromatische rook.
Een ander experiment dat ik graag wil benoemen is er een met Highland Park en Oesters. Aan het begin van de herfst mocht ik Highland Park als merk presenteren op een pers event in België. Op dit event zijn we de dag gestart bij de Oesterput in Oostende. Hier hebben we de oesters zelf uit het water gehaald, schoongemaakt, open gespleten en geserveerd met Highland Park 12 eroverheen gesprenkeld. Voor wie van oesters houdt is dit een absolute aanrader! Zelfs als vegetariër kon ik het niet weerstaan even geproefd te hebben van deze prachtige combinatie.
Op dit zelfde event werd me al snel duidelijk dat de smaken van Highland Park ook verrassend goed werken in diverse cocktails. Een van de cocktails die werd geschonken was de Hot Toddy. Een Hot Toddy is een warme whiskycocktail waarbij in dit geval de whisky, citroensap, honing en het kaneelstokje de hele nacht in één mix hebben kunnen harmoniseren, waarna het in de ochtend samen met heet water in een thermoskan was geschonken. Een cocktail waarvan ik altijd gedacht heb dat het niet lekker is, tot deze dag. Wat een prachtige kruidige smaken mooi in balans met de aromatische rook, een heerlijke whiskythee die je direct een beetje van het warme kerstgevoel geeft.
De aandachtige lezer heeft het al gezien. Citrus en honing. De Hot Toddy is niet de enige cocktail waarin deze ingrediënten terugkomen. In een groot deel van de algemeen bekende whisky cocktails zit wel iets van een citrusvrucht verwerkt in de vorm van sap en vaak ook als garnering. De sinaasappel zest als garnering is enorm populair! En vele cocktails bevatten wel een of andere siroop om alles wat zoeter te maken, wat makkelijk uit te wisselen is voor een huisgemaakte honingsiroop. Denk bijvoorbeeld aan een Whisky Sour met Highland Park 12 en honingsiroop. Of een Old Fashioned met Highland Park 18 met honingsiroop, bitters en een sinaasappelschil als garnering.
Je blijven onderscheiden
Zoals elke distillery wil Highland Park zich onderscheiden van de rest. Dat doen ze niet alleen door de turf van Hobbister Moor te gebruiken en whisky te harmoniseren voordat deze gebotteld wordt. Er zijn nog 3 andere belangrijke “keystones” zoals ze dat zelf noemen.
Een van de Keystones heeft ook te maken met de Orkney Islands: het Klimaat. Temperatuurschommelingen, luchtvochtigheid, licht, alles van het klimaat heeft invloed op de rijping van een whisky. Denk maar eens aan de agressieve smaken die een bourbon kan hebben: hoog in alcohol, sterke smaken vanvanille, nootmuskaat, toffee en kaneel. De meeste bourbon komt uit Kentucky, wat praktisch het klimaat van een woestijn heeft. Kentucky kent hele warme dagen en ijskoude nachten. Deze enorme temperatuurschommelingen zorgen ervoor dat het hout van de vaten veel gaat uitzetten en inkrimpen, wat de reactie tussen de vloeistof en het vat versnelt en zorgt voor sterk uitgesproken smaaktonen. Op de Orkney Islands is dat totaal anders. Deze liggen erg noordelijk, waarbij de winterperiode korte dagen en lange nachten kent. Je zou zeggen dat het er dan zeer koud moet zijn, maar dat valt erg mee! De Orkney Islands liggen namelijk ook precies in de warme Golfstroom, waardoor de temperatuur het hele jaar door ongeveer tussen de 2 en de 16 graden blijft. Deze stabiele temperatuur is perfect om de whisky zijn karakteristieke subtiele smaken te geven!
De 4e keystone is het mouten van de gerst. Bij de meeste distilleries in Schotland wordt gemoute gerst groot ingekocht bij mouterijen. Zo ook bij Highland Park. Echter, een klein percentage van de gebruikte gerst wordt nog gemout op de moutvloeren van de distillery. Highland Park is een van de weinige distilleries die dit nog (deels) zelf doet en vindt dat het extra toevoegt aan het karakter van de whisky. Mouten werkt als volgt: om whisky te kunnen maken van gerst heb je de suiker in de gerstkorrel nodig om deze te laten reageren met gist. Dit suikerdeeltje ontstaat wanneer de gerstkorrel ontkiemt. Dit ontkiemen wordt getriggerd door vers water rond de gerstkorrels te laten stromen, waarna ze worden uitgespreid over een vloeroppervlak: de zogeheten moutvloeren. Bij het ontkiemen ontstaat er naast het suikerdeeltje ook warmte en wortels. Om uitgestrooide gerst niet te warm te laten worden en de boel niet teveel in de knoop te laten komen wordt de gerst elke 8 uur omgeschept. Na een paar dagen zijn alle gerstkorrels ontkiemt en gaat alles naar de volgende stap in het proces van het maken van deze gouden godendrank.
De 5e Keystone van Highland Park is het gebruik van Sherryvaten. Hierbij wordt gebruik gemaakt van vaten van Amerikaans- en Europees eikenhout. Bomen worden speciaal geselecteerd voor de te maken sherryvaten en getransporteerd naar Jerez in Spanje, om daar vervolgens gekruid te worden met Sherry. Dit houdt in dat er sherry in de vaten wordt gelegd voor een periode van 6 maanden tot 2 jaar. Dit zorgt dat het hout wordt klaargestoomd om precies die smaken aan de whisky te geven die Highland uniek maakt. Vervolgens worden deze vaten verscheept naar Schotland om deze te vullen met new make spirit en deze voor een langere periode te laten rijpen. Het Amerikaanse eikenhout geeft veelal smaken van vanille, karamel en tropische vruchten af. Het Europese eikenhout geeft de whisky smaken van rijpe kersen, gedroogd fruit en kruiden zoals korianderzaad en zwarte peper.
Waarom dus Highland Park?
Samengevat is Highland Park een veelzijdige whisky die je altijd in huis kan hebben. Om jezelf en je maten te trakteren op een mooi glas Single Malt whisky en om je geliefden te verrassen met een mooi gerecht waarin deze whisky het hele gerecht naar een hoger niveau brengt. Er is altijd een moment voor Highland Park.
